เผยหลักฐานขุดลอก "หนองนาตาล" อุดรธานี เพื่ออุตสาหกรรม ชุมชนยันต้องแจงประชาชน (11 มี.ค. 60)
ประชาไท 11 มีนาคม 2560
เผยหลักฐานขุดลอก ‘หนองนาตาล’ เพื่ออุตสาหกรรม ชุมชนยันต้องแจงประชาชน
เดชา คำเบ้าเมือง
ศูนย์สื่อชุมชนเพื่อสังคมที่เป็นธรรม (ศสธ.) รายงาน
เผยหลักฐานเป็นหนังสือทางราชการ เรื่อง การขอรับการสนับสนุนงบประมาณโครงการอนุรักษ์และฟื้นฟูแหล่งน้ำหนองนาตาล โดยเนื้อความในหนังสือได้ระบุถึงกรณีที่สภาอุตสาหกรรมจังหวัดอุดรธานี ได้เสนอขอรับการสนับสนุนโครงการจัดหาแหล่งน้ำจากรัฐบาล หวั่นเกิดปัญหากรณีแย่งชิงน้ำระหว่างประชาชนและภาคเอกชน ขอให้มีการเปิดเผยข้อมูลรายละเอียดโครงการและให้มีกระบวนการมีส่วนร่วมรับฟังความคิดเห็นของประชาชนในพื้นที่
หนังสือทางราชการ ด่วนที่สุด ที่ อด 0017.2/5913 ลงวันที่ 5 เมษายน 2559 เรื่อง การขอรับการสนับสนุนงบประมาณโครงการอนุรักษ์และฟื้นฟูแหล่งน้ำหนองนาตาล โดยเนื้อความในหนังสือได้ระบุถึงกรณีที่สภาอุตสาหกรรมจังหวัดอุดรธานี ได้เสนอขอรับการสนับสนุนโครงการจัดหาแหล่งน้ำจากรัฐบาล
สืบเนื่องจากเมื่อวันที่ 9 มี.ค. 2560 ที่ศาลากลางจังหวัดอุดรธานี มีการประชุมสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับโครงการอนุรักษ์และฟื้นฟูแหล่งน้ำหนองนาตาล บ้านหนองตะไก้ ตำบลหนองไผ่ อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี โดยมีนายสมหวัง พ่วงบางโพธิ์ รอง ผวจ.อุดรธานี เป็นประธาน ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง อาทิ มณฑลทหารบกที่ 24,อุตสาหกรรมจังหวัด, สภาอุตสาหกรรมจังหวัด, สำนักงานจังหวัด, สำนักงานทรัพยากรน้ำภาค 3, สำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม, ผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ผู้ใหญ่บ้าน ในพื้นที่โครงการฯ ร่วมประชุม หลังจากกลุ่มอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอุดรธานี ตำบลหนองไผ่ ยื่นหนังสือร้องเรียนขอให้ทบทวนเพราะเกรงจะกระทบสิ่งแวดล้อม และการใช้น้ำของชุมชน
โดยผู้อำนวยการสำนักงานทรัพยากรน้ำภาค 3 ได้ชี้แจงว่า โครงการนี้ สืบเนื่องจากเมื่อวันที่ 18 มีนาคม 2559 นายกรัฐมนตรีได้เดินทางมาตรวจราชการ ณ จังหวัดอุดรธานี โดยได้ร่วมประชุมกับคณะกรรมการร่วมภาครัฐและเอกชนเพื่อแก้ไขปัญหาทางเศรษฐกิจ (กรอ.) ณ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี ในการประชุมดังกล่าวสภาอุตสาหกรรมจังหวัดอุดรธานี ได้เสนอขอรับการสนับสนุนโครงการจัดหาแหล่งน้ำจากรัฐบาล โดยขอให้พัฒนาแหล่งน้ำหนองนาตาล เพื่อเพิ่มปริมาณน้ำและเป็นการรองรับการเจริญเติบโตของนิคมอุตสาหกรรมจังหวัดอุดรธานี ต่อมาในวันที่ 10 พฤษภาคม 2559 สำนักงานทรัพยากรน้ำภาค 3 จัดให้มีการประชุมรับฟังความคิดเห็นของประชาชน ณ ศาลาประชาคมหมู่บ้านหนองตะไก้ หมู่ 5 ตำบลหนองไผ่ เพื่อให้ประชาชนผู้สนใจได้รับทราบข้อมูลโครงการฯ แล้ว และคาดว่าจะได้ผู้รับเหมาวันที่ 20 มีนาคมนี้ เมื่อสร้างเสร็จจะโอนให้ เทศบาลตำบลหนองไผ่ เป็นผู้ดูแลต่อไป
ขณะที่ตัวแทนสภาอุตสาหกรรม จังหวัดอุดรธานี ชี้แจงว่า ได้รับแจ้งจาก บริษัทเอเชีย แปซิกฟิก โปแตช คอรเปอร์เรชั่น จำกัด เจ้าของโครงการเหมืองแร่โปแตช จังหวัดอุดรธานี และ บริษัทเมืองอุตสาหกรรมอุดรธานี จำกัด เจ้าของโครงการนิคมอุตสาหกรรมอุดรธานี ว่าในแผนพัฒนาโครงการทั้งสองแห่ง ไม่ได้ใช้น้ำจากหนองนาตาล แต่ใช้น้ำจากการประปาส่วนภูมิภาค และแหล่งน้ำอื่นในพื้นที่โครงการตนเอง
ขณะเดียวกันในวันที่ 10 มี.ค. 2560 นายสุวิทย์ กุหลาบวงษ์ เลขาธิการคณะกรรมการประสานงานองค์กรพัฒนาเอกชนภาคอีสาน (กป.อพช.) ได้เปิดเผยกับผู้สื่อข่าวพร้อมแสดงหลักฐานเป็นหนังสือทางราชการ ด่วนที่สุด ที่ อด 0017.2/5913 ลงวันที่ 5 เมษายน 2559 เรื่อง การขอรับการสนับสนุนงบประมาณโครงการอนุรักษ์และฟื้นฟูแหล่งน้ำหนองนาตาล โดยเนื้อความในหนังสือได้ระบุถึงกรณีที่สภาอุตสาหกรรมจังหวัดอุดรธานี ได้เสนอขอรับการสนับสนุนโครงการจัดหาแหล่งน้ำจากรัฐบาล โดยขอให้พัฒนาแหล่งน้ำหนองนาตาล บ้านหนองตะไก้ ตำบลหนองไผ่ อำเภอเมือง จังหวัดอุดรธานี เพื่อเพิ่มปริมาณน้ำและเป็นการรองรับการเจริญเติบโตของนิคมอุตสาหกรรมจังหวัดอุดรธานี และนายชยาวุธ จันทร ผู้ว่าราชการจังหวัดอุดรธานี ก็ได้ลงนามในหนังสือส่งถึงอธิบดีกรมทรัพยากรน้ำ เพื่อเสนอขอรับการสนับสุนนงบประมาณดำเนินการ
โดยนายสุวิทย์ กล่าวว่า กรณีการขุดลอกหนองนาตาล ทำให้เห็นว่าข้าราชการไม่เคารพสิทธิชุมชนตามกฎหมายรัฐธรรมนูญ ที่ให้ชุมชนมีสิทธิในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติร่วมกับรัฐ หรือที่เรียกว่าการมีส่วนร่วม แต่กรณีนี้จังหวัดอุดรธานีและกรมทรัพยากรน้ำให้ข้อมูลกับผู้นำชุมชุนไม่หมด โดยอ้างว่าจะขุดลอกเพื่อการอนุรักษ์ ฟื้นฟู และเพื่อการเกษตร และยังอ้างว่าชุมชนเห็นด้วยกับโครงการ แต่ในความเป็นจริงที่พบตามเอกสารก็คือทางผู้ว่าฯ ต้องการขุดลอกเพื่ออุตสาหกรรมเป็นหลัก ซึ่งในความเป็นจริงจะเกิดปัญหาการแย่งชิงน้ำระหว่างชุมชนกับอุตสาหกรรมในอนาคต
“ในกรณีแบบนี้มีเกิดขึ้นเหมือนกันไปทั่วประเทศ และหน่วยงานรัฐมักตัดตอนกระบวนการโดยไม่มีการรับฟังความคิดเห็นของประชาชน โดยเฉพาะการหากินกับการขุดลอกหาแหล่งน้ำในช่วงฤดูแล้งหรือภัยแล้ง ซึ่งข้าราชการมักทำกันในช่วงนี้” นายสุวิทย์กล่าว
เลขาธิการ กป.อพช.อีสาน ยังกล่าวอีกว่า การจะปฏิรูปประเทศจะต้องมีการปฏิรูปทางความคิดและจิตสำนึกของข้าราชการให้เห็นว่าประชาชนเขามีตัวตนและมีสิทธิในการจัดการทรัพยากรร่วมกับรัฐด้วย
ด้านนางยุพาพร รักษาภักดี ผู้ใหญ่บ้านหนองตะไก้ หมู่ 4 ตำบลหนองไผ่ อำเภอเมืองอุดรธานี ได้เปิดเผยว่า ตนในฐานะผู้นำชุมชนก็ได้รับหนังสือเชิญและเข้าร่วมประชุมเพื่อสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับโครงการอนุรักษ์และฟื้นฟูแหล่งน้ำหนองนาตาล ที่ศาลากลางอุดรธานีเมื่อวานนี้ด้วย พร้อมทั้งได้ตั้งข้อสังเกตในที่ประชุมว่าโครงการนี้บอกว่าไม่ได้ขุดลอกเพื่อเอาน้ำไปรองรับอุตสาหกรรม แต่ทำไมพบว่าในพื้นที่ของนิคมอุตสาหกรรมอุดรธานี ที่ซื้อไว้ติดกับหนองนาตาล ถึงมีการนำท่อขนาด กว้าง 1 เมตร ยาว 1.20 เมตร ประมาณ 60 ท่อ มาเตรียมไว้รออยู่แล้ว จึงฝากให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้าไปดูแลด้วย เกรงเกิดปัญหากรณีแย่งชิงน้ำระหว่างประชาชนและภาคเอกชน ซึ่งก็อยากให้มีการเปิดเผยข้อมูลรายละเอียดโครงการ และให้มีกระบวนการมีส่วนร่วม รับฟังความคิดเห็นของประชาชนในพื้นที่
“รอบหนองนาตาลมีชุมชนโดยรอบจำนวน 5 หมู่บ้าน ซึ่งตามที่ทรัพยากรน้ำภาค 3 ชี้แจงว่าได้จัดให้มีการประชุมรับฟังความคิดเห็นของประชาชน ณ ศาลาประชาคมหมู่บ้านหนองตะไก้ หมู่ 5 ตำบลหนองไผ่ เมื่อเดือนพฤษภาคมปีที่แล้ว แต่ฉันซึ่งเป็นผู้ใหญ่บ้าน และชาวบ้านหนองตะไก้ หมู่ 4 ไม่ได้ถูกเชิญให้เข้าร่วมประชุมในครั้งนั้นด้วย” นางยุพาพรกล่าว
เรื่องที่เกี่ยวข้อง:
กลุ่มอนุรักษ์ อุดรฯ จี้หน่วยงานรัฐ ทบทวนขุดลอกแหล่งน้ำชุมชน หวั่นเอื้อประโยชน์นิคมอุตสาหกรรม